Dişeti kanaması dişeti iltihabının en önemli belirtisidir. Oldukça yaygın ve sık görülen bir durumdur. Basit dişeti iltihabından kaynaklanacağı gibi altta yatan sistemik bir rahatsızlığında belirtisi olabilir. Dişeti kanamasının hasta tarafından fark edilmesi kolaydır ve genellikle hastaları hekime yönlendiren sebeplerden bir tanesidir.
Dişeti kanaması fark edildiğinde ihmal edilmemesi gereken bir belirtidir.
Sağlıklı dişetinin rengi açık pembe renkte (gülkurusu) ve mattır. Ayrıca sağlıklı dişetinin formu sıkıdır ve dişi boyun bölgesinde sıkı şekilde sarar. Kırmızı, şişkin ve parlak şekilde görülmemesi gerekir. Normal fırçalama ve diş ipi kullanımı sırasında kanama olmaması gerekir.
Dişeti kanaması genelde fırçalama ve diş ipi kullanımı sonrası görülür. Fırçalama ve ip kullanımı travmatik olmamalıdır. Travmatik fırçalama ile sağlıklı dişeti de kanayabilir. Bu yüzden dikkatli olmakta fayda vardır. Dişetlerimizin kanadığını tükürdüğümüzde, diş macunun veya fırçasının üstünde, ısırarak yediğimiz sert gıdaların üzerinde görebiliriz.
Dişeti kanaması varlığında ağız içinde demirimsi metalik tat, kan tadı alabiliriz ve kötü kokulu nefes genellik bunlara eşlik eder.
Dişeti kanaması genellikle ağız bakımının yetersizliği sonucu ortaya çıkar. Dişlerimizin üzerinde ağzımızda bulunan bakterilerin oluşturduğu plak birikimi olur. Biriken bu plak sonucunda dişetinde iltihaplanma dediğimiz Gingivitis durumu oluşur. Bu hastalığında hasta tarafından fark edilen en önemli belirtisi dişeti kanamasıdır. Plak yumuşak bir formda olduğundan hasta tarafından fırçalama ve diş ipi ile uzaklaştırılabilir.
Dişlerin üzerinde oluşan plak uzun süre temizlenmez ise tükürükte bulunan mineraller plak içine çökelerek diş taşı formuna dönüşmesine sebep olur. Diş taşı serttir ve hasta fırçalama ile uzaklaştırılamaz. Diş taşının varlığında dişeti kanaması daha da şiddetlenir. Bu yüzden mutlaka hekim tarafından temizlenmesi gerekir.
Ağız içinde dişler ve dokularla uyumlu olmayan protezler, temizlenmesi zor olan bölgelerin oluşmasına sebep olur. Böylece yeterli bakım yapılamadığından dişeti kanaması şiddetlenir.
Gece ağız açık uyuma ve ağızdan nefes alma, ağızda kuruluğa sebep olur. Bu da ağız içinde tükürüğün antibakteriyel etkisinin az olmasına ve dişeti hastalığının şiddetlenmesine sebep olan faktörlerden bir tanesidir.
Travmatik bir şekilde diş ipi ve fırça kullanımı da dişeti kanamasına sebep olur. Bu yüzden dişetlerine zarar vermeden ağız bakımı yapılması gerekmektedir.
Kanama Hastalıkları (Anemi, Trombositopeni,Faktör eksiklikleri vb.), Hamilelik sırasındaki hormonal değişimler, Lösemi ve Vitamin C eksikliği (Skorbüt) gibi durumlarda dişetlerinde kanama görülür.
Dişeti hastalığının başlangıç aşamasıdır. Nedeni dental plaktır. Dişetleri kırmızı, şişkin ve kanamalı bir haldedir. Genelde ağrılı bir durum değildir. Bu safhada tedavi edildiğinde dişetleri eski haline döner. Tedavi edilmezse dişetlerinde çekilme ve çene kemiklerinde kemik kaybına kadar durum ilerler sonucunda Periodontitis tablosu oluşur. Tedavi ağız bakımın uygun bir şekilde sağlanması, var olan diş taşı ve plağın uzaklaştırılmasıdır. Hafif düzeyde olan gingivitis tedavi edildikten 1 hafta gibi kısa bir sürede düzelebilir.
Periodontitis, dişerin çevre dokularını etkileyen dental plağa bağlı olanrahatsızlıktır. Dişeti hastalığının (Gingivitis) ilerlemiş halidir. Dişeti, çene kemiği, diş kökünü örten sement dokusu ve dişi kemiğe bağlayan periodontal ligament dişin çevre dokularıdır. Periodontitiste bu çevre dokular hastalıktan etkilenmiştir. Yoğun diş taşı birikimleri, dişeti çekilmeleri, kemik kaybı, ilerleyen durumlarda dişlerde sallanma mevcuttur. Dişeti hastalığı çevre dokuları etkilediğinden diş desteği azalır ve genellikle diş kayıpları oluşur.
Periodontitis agresif veya kronik olabilir. Agresif periodontitis toplumun %15‘ini etkileyen ve genelde 30 yaşın altındaki sistemik sağlıklı bireylerde görülen ve çok hızlı ilerleyen bir hastalıktır. Ailesel yatkınlık söz konusudur. Daha yaygın görülen kronik periodontitis ise çoğunlukla yetişkinlerde görülür. Yavaş seyreden formudur. Kötü ağız hijyeni, sigara, Diyabet gibi kontrol altına alınmamış sistemik hastalıklar periodontitis riskini arttırır ve var olan hastalığın ilerlemesine sebep olur.
Plağa bağlı dişeti hastalıklarının önlenmesi ve tedavisi için var olan plağın ve diş taşlarının uzaklaştırılması gerekmektedir. Sertleşerek biriken diş taşına dönüşmüş dental plağın ancak Diş hekimi tarafından yapılan profesyonel temizlik ile uzaklaştırılması mümkündür. Düzenli olarak diş hekimini (yılda iki kez) ziyaret ederek, erken evredeki diş eti hastalığı daha ciddi bir duruma dönüşmeden tedavi edilebilir.
Eğer diş eti hastalığı ileri bir evredeyse (periodontitis), hastalıklı olan dişeti cepleri ve diş etindeki enfeksiyonu tedavi etmek için diş taşı temizliği ve kök düzeltmesi işlemi uygulanması gerekmektedir. Ultrasonik bir diş taşı temizliği aleti kullanarak dişetinin üzerinde ve altında biriken plağı, diş taşlarını ve yiyecek artıklarını temizler. Diş ve kök yüzeylerini el aletleri ile temizleyerek pürüzsüz ve hastalıktan tamamen arınmış hale getirmek gerekir. Diş taşlarını temizlemek için bazen lazer tedavisi de uygulanabilir.
Dişeti cepleri 5 mm'den daha derinse ve yapılan cerrahisiz tedaviden sonra iyileşme gözlenmediyse periodontal ceplerin derinliğini azaltmak ve kaybolan kemik dokusunu şekillendirmek için Dişeti Flep Operasyonu (Diş Eti Ameliyatı) yapılması gerekebilir.
Diş taşları üzerinde ve içeriğinde yoğun bakteri barındırır. Bu bakteriler diş ve çevre dokularını etkileyerek yıkıma sebep olur . Diş taşının pürüzlü yapısından dolayı plak birikimini kolaylaştırır. Hastalığın daha hızlı ilerlemesine sebep olur. İlk önce diş etinde şişlik ve kanama görülür.
Diş taşı temizlenmediğinde, hastalık dişi çevreleyen kemiğe yayılır. Eriyen kemikle beraber diş eti çekilmesi görülür. Bu durum dişin sallanıp kaybedilmesine kadar ilerler.